Soll en ist
Het Nederlandse civiele recht heeft als uitgangspunt – in het geval de aansprakelijkheid voor vergoeding van schade is vastgesteld – dat een schade volledig moet worden vergoed. Dit wordt gerealiseerd wanneer degene die de schade lijdt, met ontvangst van de schadevergoeding in financiële zin zoveel mogelijk in de situatie wordt gebracht waarin hij of zij zonder de gebeurtenis waarop de aansprakelijkheid berust, zou hebben verkeerd.
Ist staat voor de (financiële) situatie waarin de schadelijdende verkeert na het schadevoorval.
Soll staat gelijk aan de (financiële) situatie waarin de schadelijdende zou hebben verkeerd, het schadevoorval ‘weggedacht’.
Het verschil tussen Ist en Soll is de schade.
In bepaalde gevallen kan ook het verlies van een kans (link) als schade worden aangemerkt.
De bestuursrechtelijke schadevergoeding (nadeelcompensatie w.o. planschade) kent geen volledige schadevergoeding maar slechts een tegemoetkoming in de schade. Dit houdt in dat op de volledige schade een aftrek wordt toegepast voor normaal maatschappelijk risico.